1. KETUHANAN YANG MAHA ESA
a) “Adat Basandi Syarak, syarak basandi Kitabullah. Adat manurun, syarak mandaki. Adat nan kawi, syarak nan lazim. Syarak mangato, adat mamakai. Tuhan bersifat qadim, manusia bersifat khilaf.
b) “Salah ka Tuhan minta tobat. Salah kapado manusia minta ma’af. Kasudahan adat ka balairung. Kasudahan manusia ke akhirat”
2. KEMANUSIAAN YANG ADIL DAN BERADAB
a) “Saitiek saayam, sasakik sasanang, sahino samalu. Ma nan ado samo dimakan, nan indak samo dicari. Kalurah samo manurun, ka bukik samo mandaki. Laki-laki samalu, parampuan sarasan”
b) “Nan Kuriek kundi, nan merah sago, nan baiek budi, nan indah baso. Cadiak indak mambuang kawan. Gapuak indak mambuang lamak. Tukang indak mambuang kayu”
c) “Nan buto pahambuih lasuang. Nan pakak palapeh badie. Nan lumpuah pahuni rumah. Nan kuwek pambawo baban. Nan binguang kadisuruah-suruah. Nan cadiak lawan barundiang”
3. PERSATUAN INDONESIA
Raso aie ka pamatang, raso minyak ka kuali. Tagak suku mamaga suku, tagak nagari mamaga nagari.Tagak bangso mamaga bangso. Hujan ameh di nagari urang, namun kampuang takana juo. Sabingka tanah bato musti ditagakkan. Dimano bumi dipijak di sinan langik dijunjuang. Dimano sumua dikali sinan aie disauak.
4. KERAKYATAN YANG DIPIMPIN OLEH HIKMAT KEBIJAKSANAAN DALAM PERMUSYAWARATAN/ PERWAKILAN
a) “Bulek aie ka pambuluah, bulek kato jo mufakat. Tuah sapakat. Cilakonyo dek basilang.”
b) “Pincalang biduak rang Tiku. Badayuang sambia manungkuik. Basilang kayu dalam tungku. Baitu api mako ka hiduik.”
5. KEADILAN SOSIAL BAGI SELURUH RAKYAT INDONESIA
a) “Rumah gadang gajah maharam. Lumbuang baririk di halamannyo. Sabuah banamo Sibayau-bayau. Nan di tangah banamo Sitinjau Lauik. Nan di tapi banamo Lumbuang Baperong.” (menggambarkan fungsi sosial)
b) “Sawah bapiriang lah diagiah balupak. Ladang babidang lah diagiah baumpuak. Tanah nan sabidang lah diagieh bamilik”
c) “Ma nan ado samo dimakan, nan indak samo dicari. Mandapek samo balabo, kahilangan samo marugi. Hati gajah samo dilapah, hati tangah samo dicacah.”
d) “Kaluak paku kacang balimbiang. Tampuruang lenggang-lenggangkan. Bawo manurun ka Saruaso. Anak dipangku kamanakan dibimbiang. Urang kampuang dipatenggangkan. Tenggang nagari jan binaso.”
Kurang dimana orang minang dalam mengamalkan Pancasila ?
(Dirangkum dari (Idrus Hakimi Datuak Rajo Panghulu, 1976: 19 -23). Dikutip dari Tulisan Prof Lufri)
Komentar
Posting Komentar